Je bouwt in korte tijd een band op met de cliënt en diens familie die zich in een moeilijke situatie bevinden,” vertelt Lia Heldoorn, verpleegkundige op de afdeling palliatieve zorg in Kampen. Lia had ook de zorg voor de moeder van Astrid Felix en Everlien Wielandt.
Palliatieve zorg begint op het moment dat iemand hoort dat hij/zij niet meer kan genezen. Voor mensen die in de laatste fase van hun leven zijn, heeft IJsselheem twee speciaal hiervoor ingerichte afdelingen: in Zwolle en in Kampen. “Hier zijn we volledig toegerust op deze zorg. Ook in deze fase is het gevoel van kwaliteit van leven belangrijk.”
Eigen wensen
“Op onze afdeling hebben we twee appartementen met een eigen douche/toilet en ruimte voor de familie om zich terug te trekken. De appartementen zijn zo ingericht dat familie er een eigen ‘touch’ aan kan geven. De zorg wordt door een gespecialiseerd team gegeven waar ik deel van uit maak. Het team heeft hele korte lijnen met de cliënt en diens naasten. Astrid en Everlien waren heel duidelijk, ze vroegen alles wat ze wilden weten. Mooi om te horen dat ze ons als medewerkers als duidelijk hebben ervaren.” Tegen de dochters: “Jullie moeder kon ook duidelijk aangeven wat ze wel en niet fijn vond. Ze wilde bijvoorbeeld graag haar eigen crèmes gebruiken, daar gaan we dan natuurlijk graag in mee.”
Proactief handelen
Lia werkt al 13 jaar op de afdeling palliatieve zorg. Dit werk past goed bij haar. “Iedere situatie is anders. Je probeert zoveel mogelijk proactief te handelen en eventuele problemen voor te zijn. En je moet je goed kunnen inleven en goed kunnen luisteren naar de wensen en behoeften van de cliënt en diens familie. Daardoor kun je er echt voor ze zijn in deze laatste fase. Omdat er vaak sprake is van emoties in deze fase, zijn communicatieve vaardigheden van groot belang. In haar werk heeft ze regelmatig te maken met momenten van afscheid. Daar heb ik wel mee leren omgaan. Het is fijn om moeilijke situaties met collega’s te kunnen bespreken. Wat ik wel lastiger vind om mee om te gaan, is als ik op de laatste dag niet werk. Dan rond ik het voor mijn gevoel minder goed af.”
Kennis delen
Binnen IJsselheem is er veel kans om te leren. “Je leert met je team, je bespreekt met elkaar: wat is het beste voor de cliënt? We reflecteren eigenlijk continu. Op elk moment hebben we een luisterend oor voor elkaar. En dat komt weer ten goede aan de zorg voor cliënten.” Lia maakt deel uit van de themagroep palliatieve zorg, deze is IJsselheem-breed. “Collega’s kunnen ons consulteren en we bespreken situaties met elkaar. Om zo de kwaliteit van de palliatieve zorg in de hele organisatie te optimaliseren. Palliatieve zorg komt namelijk op iedere afdeling voor. Ik vind het erg mooi om kennis te kunnen overdragen, zodat we cliënten in de laatste levensfase de beste zorg kunnen geven.”
Samenwerken met naasten
Een bijzondere kant aan haar werk vindt Lia de afstemming met de naaste familie. “Je werkt nadrukkelijk samen. Je bespreekt bijvoorbeeld hoe iemand ergens op reageert. Zo gebeurde dat ook bij de moeder van Astrid en Everlien. "Komt haar onrust door het ziekteproces of is ze angstig voor het overlijden?’” Lia geeft aan dat je continu goed moet kijken en aanvoelen wat er nodig is: “Door oog te hebben voor iemands wensen, kun je je zorg zo goed mogelijk vorm geven.”
